ផ្កាស្រពោន - ភាគទី ៩
សៀមរាបជាកូនក្រុងមួយ ស្អាតញញឹម លំអរដោយថ្នល់ដែលមានរុក្ខជាតិចោលម្លប់ទៅលើត្រឈឹងត្រឈៃ និងដោយកូនស្ទឹងតូចមួយ ដែលមានទឹកថ្លាហ្វង់ ហូរមកបង្វិលរហាត់ធ្វើឱ្យលឺសំឡេងថ្ងូរយ៉ាងស្រងេះស្រងោច។ អ្នកដំណើរណាក៏តែងប្រតិព័ទ្ធស្រលាញ់ទីប្រជុំជននេះ។
នៅសាយណ្ហកាល រថយន្តបើកចូលក្នុងក្រុងសៀមរាប ហើយទៅឈប់ចតនៅត្រង់ផ្សារវិល។ អ្នកដំណើរទាំងពួងក៏ប្រញិបប្រញាប់ចុះពីលើឡាន ម្នីម្នារកអីវ៉ាន់រៀងខ្លួន។ យាយនួនគាត់ឈរនៅចិញ្ចើមថ្នល់ ហើយរំពៃរកមើលឆ្វេងស្ដាំ។ ខណៈនោះ មានបុរសម្នាក់ ជាកណ្ដាលមនុស្សពាក់អាវទេសឯកស ស្លៀកខោឡាញ់ខ្មៅ ដើរចូលមកជិតគាត់ហើយលើកដាំសំពះ៖
- ខ្ញុំជំរាបសួចែ។
យាយនួនគាត់ដាក់ភ្នែកមកចំ៖
- ឱ! បេងជុនទេនេះ ឯងខំសំឡឹងរកមើល...
- ចែ! ឯណាអីវ៉ាន់ចែខ្លះ? ខ្ញុំនឹងអាលឱ្យគេជញ្ជូនដាក់រ៉ឹម៉កទៅ
- បេងជុនអើយ ខ្ញុំគ្មានអីទេព្រោះបន្ទាន់ណាស់ រកស្អីៗ គ្រាន់ជាបញ្ញើក៏មិនបានផង។
- ចាំផ្ញើធ្វើអីចែន៎ុះ តែអញ្ជើញមកលេងខ្ញុំ ក៏អរទៅហើយ។
- យីអាវី ឯងសំពះសួរមា។ កញ្ញានេះលឺហើយ ក៏លើកដៃសំពះ ជំរាបសួរទៅលោកបេងជុន។
លុះអ្នកធាក់រ៉ឺម៉ក បានជញ្ជូនវ៉ាលីសទាំងពីរដាក់ស្រេចបាច់ហើយ យាយនួន នាងវិធាវី ព្រមទាំងម៉ែផៃ នាំគ្នាឡើងជិះក្នុងយាន។ ឯឈ្មោះបេងជុន ក៏ឡើងជិះប៊ីស៊ីក្លេតអមរ៉ឺម៉ក ហើយនិយាយសួរសុខទុក្ខតាមធម្មតាទៅ។
ឈ្មោះបេងជុននេះ ជាអ្នកមានធនធានមួយ គ្រាន់បើនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប។ គាត់ធ្លាប់នៅធ្វើជំនួញស្រូវឯបាត់ដំបង ហើយតែងមានពឹងពាក់គ្នាទៅមក នឹងខ្មោចឪពុកនាងវិធាវី។ ឯមេត្រីភាព ក៏កើតឡើងរវាងគ្រួសារទាំងពីរនាំឱ្យរាប់អានគ្នាទៅវិញទៅមកយ៉ាងស្និទ្ធ។
ហេតុដែលបណ្ដាលឱ្យយាយនួន គាត់ដាច់ស្រេចនាំកូនគាត់មកកំសាន្តអង្គរនេះ ពីព្រោះតែគិតឃើញដល់ប៉េងជុនប៉ុណ្ណោះឯង។ មុនពេលដែលគាត់ចេញដំណើរមួយថ្ងៃនោះ គាត់បានពឹងអ្នកជិតខាងឲ្យវាយខ្សែលួសមកប្រាប់ឈ្មោះប៉េងជុន ដើម្បីកំណត់ពីថ្ងៃ និងពេលដែលគាត់ចេញពីបាត់ដំបងមកសៀមរាប។
ផ្ទះប៉េងជុនសង់នៅត្រើយខាងឆ្វេង ដែលមានដើមចំប៉ាធំៗដុះនៅបាំងពីមុខ។ ក្នុងរបងដែលធ្វើអំពីឥដ្ឋនៅប្របថ្នល់នោះ មានចោះជាក្លោងទ្វារធំមួយវិចិត្រ ទៅដោយផ្កាកុលាបដែលរីកស្រស់បំព្រង។ នៅប្របផ្ទះធំ រថយន្តជិះលេងមួយជ្រកក្នុងរោងដែលមានជញ្ជាំងថ្ម ដំបូលប្រក់ក្បឿង។ នៅមាត់កំពង់ចំមុខលានផ្ទះ កង់រហាត់មួយវិលគ្មានស្រាកស្រាន ហើយចាក់ទឹកពីបំពង់ទៅក្នុងទីមួយ ដែលសម្រាប់បង្ហូរទៅស្រោចរុក្ខជាតិក្នុងភូមិឋាន។
នាងវិធាវី កាលបើដល់គេហដ្ឋាននេះហើយ ក៏ហាក់ដូចជាមានអាកាសត្រជាក់ មករុំស្រោបកាយនាង ព្រោះផ្ទះនេះស្រឡះល្វឹងល្វើយ ហើយមានតុ ទូធ្វើសុទ្ធតែបេងចាស់ មានរបៀបសមរឥតមានទាស់ភ្នែក នៅលើក្ដារ កំរាលធ្វើពីក្រកោះរលីងថ្លាដូចកញ្ចក់។
នាងសុចិត្រា ភរិយានៃបេងជុន ជាស្ត្រីមួយមានអាយុជាងសាមសិបឆ្នាំហើយ តែដោយនាងមិនដែលមានបុត្រនោះ រូបនាងក៏នៅស្រស់ចំប្រប់ដូចព្រហ្មចារីសិទ្ធវិស័យ។ កាលបើឃើញអ្នកដំណើរទៅដល់ហើយ នាងក៏ស្ទុះមកទទួលដោយសាទរ ហើយនាំនាងវិធាវី និងយាយនួនទៅបង្ហាញបន្ទប់ដែលបំរុងទុកជូន ដើម្បីឲ្យយាយផៃគាត់យកឥវ៉ាន់ទៅទុកដាក់។ រួចហើយ នាងសុចិត្រា ក៏អញ្ជើញអ្នកដំណើរទាំងពីរទៅងូតទឹក ក្នុងបន្ទប់ជំរះកាយ។
ទឹកត្រជាក់ដែលហូរស្រប់រាងកាយនាងវិធាវី បានធ្វើឲ្យនាងមានកំលាំងព្រមទាំងយកសេចក្តីរំហើយ ក្នុងចិត្តមករំលុបមន្ទិលសៅហ្មងបានជាច្រើនភាគផង។ ដូច្នេះហើយ នាងក៏ទទួលដោយញញឹមញញែម សេចក្តីអញ្ជើញនាំស្ត្រីម្ចាស់ផ្ទះ ឲ្យទៅដើរលេងក្នុងសួនច្បារ។ នាងសុចិត្រា កាលបើបានគយគន់ រូបរាងនិងកិរិយាស្រគត់ស្រគំនៃនាងវិធាវីហើយ ក៏មានចិន្ដាចាប់ស្រឡាញ់ ហាក់ដូចជាប្អូនរួមផ្ទៃតែមួយ។ នារីទាំងពីរនេះ ត្រាច់កំសាន្ដតាមប្រឡោះគុម្ពផ្កា ហើយសំដីដែលនិយាយរកគ្នារទូៗ អណ្ដែតរសាត់ទៅច្រឡូកច្រឡំ និងសត្វនៃភូមិរី ដែលហើយត្រិបសុគន្ធមាលា។ នាងចរចា... ចរចា ដើរតាមផ្លូវខ្សាច់ ដែលមានស្មៅបៃតងនិងផ្កាគ្រប់ពណ៌អមសងខាង។ នារីនាងលីលា... លីលាទឹកមុខញញឹមប៉ប្រៃកណ្ដាលទេសភាពមួយល្អឥតខ្ចោះ។ ជួនប្រទះនឹងជើងម៉ាវែង ដែលជ្រកក្រោមម្លប់ចំប៉ាមួយធំ ស្រ្តីទាំងពីរក៏នាំគ្នាអង្គុយព្រលឹងអណ្ដែតអណ្ដូងទៅឆ្ងាយ ឯនេត្រាគយគន់មើលរហាត់ទឹក ដែលវិលរញើបៗ ហើយថ្ងូរពំនោលមិនចេះខ្ជិលឡើយ។ វិញ្ញាណនាងវិធាវី ក៏ភ្លឹកស្លុងទៅក្នុងសកលមួយថ្មី ឯសេចក្តីអួលក្ដៅទាំងប៉ុន្មាន ក៏ផាត់ច្រានបានឆ្ងាយមួយគ្រាដែរ។
ប៉ុន្ដែដោយហេតុតែសេចក្តីសុខសំរាន្ដនៃមនុស្សលោក មិនដែលឋិតថេរនៅយូរបាន សំឡេងបេងជុនដែលនិយាយថា ចែ ខ្ញុំស្ដាយណាស់ កុំតែឡានខ្ញុំវាខូច កុំអីបើកជូនចែមើលប្រាសាទលេងសប្បាយ ដូច្នេះក៏មកកាត់ចិញ្ច្រាំការភ្លាំងភ្លេចស្មារតី នៃនារីនោះអស់ទៅ។ នាងវិធាវីដោះពីយល់សប្តិទាំងភ្នែកបើកនេះហើយ ក៏សំឡឹងមើលទៅឃើញ យាយនួននិងបុរសម្ចាស់ផ្ទះដើរត្រង់មក។
យាយនួនគាត់តបទៅបេងជុនវិញ៖
- មិនអីទេ ជួលតែរទះសេះមួយ បានហើយ
- មិនស្រួលសោះ ចែ! ណ្ហើយស្អែកនេះ ចែអញ្ជើញរទេះសេះមើលង់តូចសិនចុះ។ ចំណែកខ្ញុំ ខ្ញុំនឹងនៅខំធ្វើឡានឲ្យរួចទាន់ខានស្អែកនេះ ដើម្បីជូនចែមើលវង់ធំ មើលបន្ទាយស្រី ហើយប្រសិនជាមានពេលយើងទៅដល់ភ្នំគូលែនម្ដង។
នៅក្នុងព្រៃដែលដុះព័ទ្ធបុរាណប្រាសាទនានា មានរបស់ពីរយ៉ាងដែលនាំបង្កើតដួងចិត្តទេសចរ ឲ្យរឹងរឹតតែស្រងេះស្រងោចខ្លោចផ្សារ ដោយសេចក្តីស្តាយអាល័យដល់កេរ្តិ៍ស្នាដៃនៃបុព្វបុរសខ្មែរ។ វត្ថុនោះហាក់ដូចជាខ្យល់ព្រលឹង និងសំឡេងនៃប្រវត្តិមាតុភូមិយើង។
ពេលរសៀល! វេលាដែលព្រះសុរិយាកំពុងដុតចំហុយអស់ទាំងធម្មជាតិរៃកណ្ដឹងយំទំលាក់សំឡេងពីចុងស្រឡៅ ឬចុងឈើទាលដែលខ្ពស់ត្រដែតក្នុងអាកាស។ សព្ទតូរ្យតន្ត្រីចំឡែកនេះ ជ្រាបចូលសព្វពា៌ង្គកាយ ហើយមករុំស្រោបបេះដូង នាំឲ្យអ្នកដំណើរទាំងពួងយន់ចិត្តអាសូរដល់ស្រុកកំណើតដែលធ្លាប់ថ្កុំថ្កើង។
នៅខែចេត្រ និងពិសាខ តាមផ្លូវពីក្រុងសៀមរាបទៅអង្គរ ផ្ការំដួលបញ្ចេញរំភើយពិដោរក្រអូបឈ្ងុយ។ បើជួនជាមានវាយោបក់បន្តិចៗផង អ្នកដែលដើរយកអាកាសពេលល្ងាចតាមថ្នល់នេះ នឹងមានចិត្តរសាប់រសាយអណ្ដែតអណ្ដូងប្រហែលជានឹងលាន់មាត់ថា ទោះជាឋានតុសិត ក៏មិនសប្បាយជាជាងនេះមើលទៅ។
ឱក្លិនរំដួល! ឱសំឡេងរៃ! កំឡាំងអ្នកដូចជាទិព្វឱសថ ដែលអាចចូលមករំសាយសេចក្តីសោកសង្រេងមួយពេលបាន។
នៅពេលរសៀល រទេះសេះមួយបរចូលតាមក្លោងទ្វារខាងកើតមកក្នុងកំពែងនគរធំ។ ត្រចៀកប្រុងស្ដាប់ភ្នែកប្រុងមើល នាងវិធាវីអង្គុយអែបនឹងមាតាដែលនិយាយចេកចាច នឹងនាងសុចិត្រាគ្មានឈប់មាត់ឡើយ។ នាងស្រីក្រមុំ គិតក្នុងចិត្តថា៖ "ឱពីបុរាណកាល ម្ល៉េះសមមានមនុស្សអ៊ូអរកុះកុម ម្តេចឡើយឥឡូវ ក៏វិលទៅជាព្រៃស្វាអស់រលីង មុខគួរស្រណោះពេក"។ នៅក្នុងពេលដែលចិត្តនាងកំពុងតែលន្លោចទៅក្នុងអតីតសម័យនៃមាតុភូមិដូច្នោះ ស្រាប់តែរទេះសេះឈប់ង៉ក់ ហើយលឺនាងសុចិត្រានិយាយមកកាន់នាងថា "មកក្មួយ យើងចុះមើលប្រាសាទបាយ័នសិន"។ នាងវិធាវី រៀបខ្លួននឹងចុះ ទទួលងាកមុខមើលទៅម្ខាងថ្នល់ ឃើញអង្គពុទ្ធបដិមាមួយយ៉ាងធំបិឹកបាន ទមាស ច្រាលឆ្អៅគង់នៅក្នុងរោងប្រក់ក្បឿងមួយ។ ឃើញដូច្នេះហើយ នាងថ្លែងថា ទេមីងខ្ញុំចង់ថ្វាយបង្គំព្រះអង្គនេះសិន សឹមយើងទៅមើលប្រាសាទជាក្រោយ។
សេចក្តីប្រាថ្នានេះ អ្នកសហចរបានយល់ព្រមផងហើយនារីនាង ក៏ទាញយកទៀន១ ធូប៣សរសៃពីសំណុំ ហើយក៏លីលាទៅកាន់សំណាក់ព្រះពុទ្ធរូបអង្គនោះ។ លំដាប់ក្រោយដែលបានអុជគ្រឿងសក្ការបូជារួច នាងក៏តាំងសូត្រនមស្ការយ៉ាងផ្ចិតផ្ចង់។ លុះចប់ហើយ នាងក៏តាំងនឹកប្រាថ្នាសុំតែក្នុងចិត្តថា ឱព្រះអង្គដែលធ្លាប់ស្រោចស្រង់សត្វលង់ទឹកបាន សូមព្រះអង្គទ្រង់ សន្ដោសខ្ញុំព្រះករុណាឲ្យបាន ផុតរណ្ដៅពីគ្រោះធំ។ ខ្ញុំព្រះករុណាតាំងពីឃើញរស្មីព្រះអាទិត្យមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ ខ្ញុំព្រះករុណា ឥតបានធ្វើបានជនណា សត្វណាមួយឡើយ។ ខ្ញុំព្រះករុណាបានកាន់សីលប្រាំខ្ជាប់មិនរសាយ បានធ្វើបុណ្យបំពេញទានតាមកំឡាំងទ្រព្យនៃយុវជន ហើយបានស្គាល់ព្រះធម៌ទាំងពួងផង។ ហេតុនេះ សូមព្រះអង្គសន្ដោសជួយខ្ញុំព្រះករុណា ឲ្យបានរួចពីក្រញ៉ាំ ចៅណៃស៊តកំណាចចេញ ហើយឲ្យខ្ញុំព្រះករុណាជួបតែបងប៊ុន ធឿន ដែលជាគូព្រេងកំសត់រៀងទៅ.. ។ នាងវិធាវីកំពុងតែផ្ចិតផ្ចង់បន់យ៉ាងនេះ ស្រាប់តែមានរថយន្ដមួយ បើកមកឈប់ប្របរទេះសេះ។ នាងដាក់ភ្នែក មើលទៅឃើញនាង ថូ និងចៅណៃស៊ត ដើរមកចំរោង នាងក៏លើកនេត្រាសំឡឹង ទៅចំព្រះភក្រ្តព្រះពុទ្ធរូប ដែលនៅតែញញឹមស្ងួតដូចពីមុខ។ ទឹកភ្នែកក៏ហូរ មកស្រប់មុខនាង។ នាងនឹកក្នុងចិត្តថា៖ "ឱព្រះអង្គអើយ! មារជ្រែកមកដល់ហើយ"។
ឯយាយនួនដែលអង្គុយរង់ចាំពីក្រោយខ្នងកូនគាត់នោះ កាលបើបានឃើញដន្លងគាត់មកដល់ ក៏ស្ទុះទៅសាកសួរសុខទុក្ខដោយរាក់ទាក់។ ក្រោយដែលបានលើកដៃសំពះសួរគ្នាទៅវិញទៅមក ជាមួយនាងសុចិត្រារួចហើយ នាងថូ ក៏និយាយទៅកាន់យាយនួន៖
- ចែអើយចែ កាលដែលខ្ញុំប្រទះចែនៅផ្សារស្វាយប៉ោ រួចខ្ញុំត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញនោះ ខ្ញុំបានប្រាប់ណៃស៊តថា ចែអញ្ជើញទៅលេងអង្គរ ន៎ុះណៃស៊ត ក៏ចេះតែកន្ទក់កន្ទេញឲ្យខ្ញុំនាំវាមក ដើម្បីយកឡានមកជូនចែដើរលេង។
យាយនួនគាត់លឺសំដីនេះហើយ គាត់ក៏ងាកទៅមើលមុខចៅណៃស៊ត ហើយទឹកមុខគាត់រីកថ្លា ដោយសេចក្តីប្រតិព័ទ្ធយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ។ ឯចៅណៃស៊តដែលឈរដាច់ពីខាងក្រោយស្ត្រីទាំងពីរនោះ មានរវល់តែនឹងបែរបៀងនាយអាយ ញញឹមរំពៃទៅរកនាងវិធាវី ធ្វើឲ្យយុវតីនេះក្ដៅរំខានពន់ប្រមាណ។ នាងខំទប់មិនឈ្នះ ក៏បបួលម្ដាយឲ្យទៅឡើងជិះរទេះសេះត្រលប់ទៅសៀមរាបវិញ។នាងថូលឺដូច្នោះហើយ ក៏ខំនិយាយអង្វរលួងលោមនាងវិធាវី ឲ្យជិះឡានជាមួយខ្លួន។ បុត្រីយាយនួនដែលភ្លើងទោសៈកំពុងដុតរោងដើមទ្រូងនោះ ក៏ខំសង្គត់ចិត្តឆ្លើយដោយស្រួលវិញ៖
- ខ្ញុំសូមអរគុណមីងចុះ តែខ្ញុំឥឡូវជិះឡានមិនបានទេ ព្រោះបើជិះកាលណាហើយ ខ្ញុំចេះតែវិលមុខ។
ថាហើយនាងក៏ទាញដៃសុចិត្រាឡើងរទេះសេះ។ ឯយាយនួនដែលស្មារតី នៅតែនឹងឡាននាងថូ ក៏ធ្វើមុខជូរហើយដើរតាមកូនគាត់ទៅដោយទាល់គំនិត...។
កាលដែលយាន នៃស្ត្រីទាំងបីនាក់ចរបានបន្ដិចទៅមេឃខែចេត្រ ដែលថ្លាត្រចះជាច្រើនថ្ងៃមកហើយ ក៏ប្រែជាងងឹតមានពពកខ្មៅតាន់តាប់មកបាំងពន្លឺព្រះអាទិត្យភ្លាម ព្រមទាំងមានព្យុះបក់ធូលី និងស្លឹកឈើហុយដង្គោលផង។ ហើយមិនយូរប៉ុន្មាន ក៏មានភ្លៀងបង្អុលធ្លាក់មកដោយគ្រាប់ធំៗ ជះសាចទទឹកស្ត្រីដំណើរទាំងបីញ័រខ្លួនចំប្រប់។ ទទួលពេលនោះ រទះបរដល់ភូមិមុខនាគ ដែលនៅត្រង់មុខប្រាសាទអង្គរវត្ត នាងសុចិត្រានិងយាយនួន ក៏បបួលនាងវិធាវីឲ្យជ្រកភ្លៀងនៅទីនោះសិន។ ប៉ុន្តែយុវតីនេះ ដែលនឹកក្នាញ់មមៃក្នុងចិត្តចង់ឲ្យបានដល់ទីលំនៅឆាប់ៗ ព្រោះនឹកក្រែងចៅណៃស៊តមកទាន់ទៀត ក៏និយាយអង្វរឲ្យរទខំស្រូតតំរង់ទៅសៀមរាបតែម្ដង។
នៅពេលល្ងាចនោះ នាងវិធាវីកើតក្ដៅរោលក្នុងខ្លួន ហើយបណ្ដាលឲ្យនាងទៅជាគ្រុននិទ្រាដណ្ដប់ផួយ ឥតបានទទួលម្ហូបអាហារអ្វីឡើយ។
នៅសាយណ្ហកាល រថយន្តបើកចូលក្នុងក្រុងសៀមរាប ហើយទៅឈប់ចតនៅត្រង់ផ្សារវិល។ អ្នកដំណើរទាំងពួងក៏ប្រញិបប្រញាប់ចុះពីលើឡាន ម្នីម្នារកអីវ៉ាន់រៀងខ្លួន។ យាយនួនគាត់ឈរនៅចិញ្ចើមថ្នល់ ហើយរំពៃរកមើលឆ្វេងស្ដាំ។ ខណៈនោះ មានបុរសម្នាក់ ជាកណ្ដាលមនុស្សពាក់អាវទេសឯកស ស្លៀកខោឡាញ់ខ្មៅ ដើរចូលមកជិតគាត់ហើយលើកដាំសំពះ៖
- ខ្ញុំជំរាបសួចែ។
យាយនួនគាត់ដាក់ភ្នែកមកចំ៖
- ឱ! បេងជុនទេនេះ ឯងខំសំឡឹងរកមើល...
- ចែ! ឯណាអីវ៉ាន់ចែខ្លះ? ខ្ញុំនឹងអាលឱ្យគេជញ្ជូនដាក់រ៉ឹម៉កទៅ
- បេងជុនអើយ ខ្ញុំគ្មានអីទេព្រោះបន្ទាន់ណាស់ រកស្អីៗ គ្រាន់ជាបញ្ញើក៏មិនបានផង។
- ចាំផ្ញើធ្វើអីចែន៎ុះ តែអញ្ជើញមកលេងខ្ញុំ ក៏អរទៅហើយ។
- យីអាវី ឯងសំពះសួរមា។ កញ្ញានេះលឺហើយ ក៏លើកដៃសំពះ ជំរាបសួរទៅលោកបេងជុន។
លុះអ្នកធាក់រ៉ឺម៉ក បានជញ្ជូនវ៉ាលីសទាំងពីរដាក់ស្រេចបាច់ហើយ យាយនួន នាងវិធាវី ព្រមទាំងម៉ែផៃ នាំគ្នាឡើងជិះក្នុងយាន។ ឯឈ្មោះបេងជុន ក៏ឡើងជិះប៊ីស៊ីក្លេតអមរ៉ឺម៉ក ហើយនិយាយសួរសុខទុក្ខតាមធម្មតាទៅ។
ឈ្មោះបេងជុននេះ ជាអ្នកមានធនធានមួយ គ្រាន់បើនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប។ គាត់ធ្លាប់នៅធ្វើជំនួញស្រូវឯបាត់ដំបង ហើយតែងមានពឹងពាក់គ្នាទៅមក នឹងខ្មោចឪពុកនាងវិធាវី។ ឯមេត្រីភាព ក៏កើតឡើងរវាងគ្រួសារទាំងពីរនាំឱ្យរាប់អានគ្នាទៅវិញទៅមកយ៉ាងស្និទ្ធ។
ហេតុដែលបណ្ដាលឱ្យយាយនួន គាត់ដាច់ស្រេចនាំកូនគាត់មកកំសាន្តអង្គរនេះ ពីព្រោះតែគិតឃើញដល់ប៉េងជុនប៉ុណ្ណោះឯង។ មុនពេលដែលគាត់ចេញដំណើរមួយថ្ងៃនោះ គាត់បានពឹងអ្នកជិតខាងឲ្យវាយខ្សែលួសមកប្រាប់ឈ្មោះប៉េងជុន ដើម្បីកំណត់ពីថ្ងៃ និងពេលដែលគាត់ចេញពីបាត់ដំបងមកសៀមរាប។
ផ្ទះប៉េងជុនសង់នៅត្រើយខាងឆ្វេង ដែលមានដើមចំប៉ាធំៗដុះនៅបាំងពីមុខ។ ក្នុងរបងដែលធ្វើអំពីឥដ្ឋនៅប្របថ្នល់នោះ មានចោះជាក្លោងទ្វារធំមួយវិចិត្រ ទៅដោយផ្កាកុលាបដែលរីកស្រស់បំព្រង។ នៅប្របផ្ទះធំ រថយន្តជិះលេងមួយជ្រកក្នុងរោងដែលមានជញ្ជាំងថ្ម ដំបូលប្រក់ក្បឿង។ នៅមាត់កំពង់ចំមុខលានផ្ទះ កង់រហាត់មួយវិលគ្មានស្រាកស្រាន ហើយចាក់ទឹកពីបំពង់ទៅក្នុងទីមួយ ដែលសម្រាប់បង្ហូរទៅស្រោចរុក្ខជាតិក្នុងភូមិឋាន។
នាងវិធាវី កាលបើដល់គេហដ្ឋាននេះហើយ ក៏ហាក់ដូចជាមានអាកាសត្រជាក់ មករុំស្រោបកាយនាង ព្រោះផ្ទះនេះស្រឡះល្វឹងល្វើយ ហើយមានតុ ទូធ្វើសុទ្ធតែបេងចាស់ មានរបៀបសមរឥតមានទាស់ភ្នែក នៅលើក្ដារ កំរាលធ្វើពីក្រកោះរលីងថ្លាដូចកញ្ចក់។
នាងសុចិត្រា ភរិយានៃបេងជុន ជាស្ត្រីមួយមានអាយុជាងសាមសិបឆ្នាំហើយ តែដោយនាងមិនដែលមានបុត្រនោះ រូបនាងក៏នៅស្រស់ចំប្រប់ដូចព្រហ្មចារីសិទ្ធវិស័យ។ កាលបើឃើញអ្នកដំណើរទៅដល់ហើយ នាងក៏ស្ទុះមកទទួលដោយសាទរ ហើយនាំនាងវិធាវី និងយាយនួនទៅបង្ហាញបន្ទប់ដែលបំរុងទុកជូន ដើម្បីឲ្យយាយផៃគាត់យកឥវ៉ាន់ទៅទុកដាក់។ រួចហើយ នាងសុចិត្រា ក៏អញ្ជើញអ្នកដំណើរទាំងពីរទៅងូតទឹក ក្នុងបន្ទប់ជំរះកាយ។
ទឹកត្រជាក់ដែលហូរស្រប់រាងកាយនាងវិធាវី បានធ្វើឲ្យនាងមានកំលាំងព្រមទាំងយកសេចក្តីរំហើយ ក្នុងចិត្តមករំលុបមន្ទិលសៅហ្មងបានជាច្រើនភាគផង។ ដូច្នេះហើយ នាងក៏ទទួលដោយញញឹមញញែម សេចក្តីអញ្ជើញនាំស្ត្រីម្ចាស់ផ្ទះ ឲ្យទៅដើរលេងក្នុងសួនច្បារ។ នាងសុចិត្រា កាលបើបានគយគន់ រូបរាងនិងកិរិយាស្រគត់ស្រគំនៃនាងវិធាវីហើយ ក៏មានចិន្ដាចាប់ស្រឡាញ់ ហាក់ដូចជាប្អូនរួមផ្ទៃតែមួយ។ នារីទាំងពីរនេះ ត្រាច់កំសាន្ដតាមប្រឡោះគុម្ពផ្កា ហើយសំដីដែលនិយាយរកគ្នារទូៗ អណ្ដែតរសាត់ទៅច្រឡូកច្រឡំ និងសត្វនៃភូមិរី ដែលហើយត្រិបសុគន្ធមាលា។ នាងចរចា... ចរចា ដើរតាមផ្លូវខ្សាច់ ដែលមានស្មៅបៃតងនិងផ្កាគ្រប់ពណ៌អមសងខាង។ នារីនាងលីលា... លីលាទឹកមុខញញឹមប៉ប្រៃកណ្ដាលទេសភាពមួយល្អឥតខ្ចោះ។ ជួនប្រទះនឹងជើងម៉ាវែង ដែលជ្រកក្រោមម្លប់ចំប៉ាមួយធំ ស្រ្តីទាំងពីរក៏នាំគ្នាអង្គុយព្រលឹងអណ្ដែតអណ្ដូងទៅឆ្ងាយ ឯនេត្រាគយគន់មើលរហាត់ទឹក ដែលវិលរញើបៗ ហើយថ្ងូរពំនោលមិនចេះខ្ជិលឡើយ។ វិញ្ញាណនាងវិធាវី ក៏ភ្លឹកស្លុងទៅក្នុងសកលមួយថ្មី ឯសេចក្តីអួលក្ដៅទាំងប៉ុន្មាន ក៏ផាត់ច្រានបានឆ្ងាយមួយគ្រាដែរ។
ប៉ុន្ដែដោយហេតុតែសេចក្តីសុខសំរាន្ដនៃមនុស្សលោក មិនដែលឋិតថេរនៅយូរបាន សំឡេងបេងជុនដែលនិយាយថា ចែ ខ្ញុំស្ដាយណាស់ កុំតែឡានខ្ញុំវាខូច កុំអីបើកជូនចែមើលប្រាសាទលេងសប្បាយ ដូច្នេះក៏មកកាត់ចិញ្ច្រាំការភ្លាំងភ្លេចស្មារតី នៃនារីនោះអស់ទៅ។ នាងវិធាវីដោះពីយល់សប្តិទាំងភ្នែកបើកនេះហើយ ក៏សំឡឹងមើលទៅឃើញ យាយនួននិងបុរសម្ចាស់ផ្ទះដើរត្រង់មក។
យាយនួនគាត់តបទៅបេងជុនវិញ៖
- មិនអីទេ ជួលតែរទះសេះមួយ បានហើយ
- មិនស្រួលសោះ ចែ! ណ្ហើយស្អែកនេះ ចែអញ្ជើញរទេះសេះមើលង់តូចសិនចុះ។ ចំណែកខ្ញុំ ខ្ញុំនឹងនៅខំធ្វើឡានឲ្យរួចទាន់ខានស្អែកនេះ ដើម្បីជូនចែមើលវង់ធំ មើលបន្ទាយស្រី ហើយប្រសិនជាមានពេលយើងទៅដល់ភ្នំគូលែនម្ដង។
នៅក្នុងព្រៃដែលដុះព័ទ្ធបុរាណប្រាសាទនានា មានរបស់ពីរយ៉ាងដែលនាំបង្កើតដួងចិត្តទេសចរ ឲ្យរឹងរឹតតែស្រងេះស្រងោចខ្លោចផ្សារ ដោយសេចក្តីស្តាយអាល័យដល់កេរ្តិ៍ស្នាដៃនៃបុព្វបុរសខ្មែរ។ វត្ថុនោះហាក់ដូចជាខ្យល់ព្រលឹង និងសំឡេងនៃប្រវត្តិមាតុភូមិយើង។
ពេលរសៀល! វេលាដែលព្រះសុរិយាកំពុងដុតចំហុយអស់ទាំងធម្មជាតិរៃកណ្ដឹងយំទំលាក់សំឡេងពីចុងស្រឡៅ ឬចុងឈើទាលដែលខ្ពស់ត្រដែតក្នុងអាកាស។ សព្ទតូរ្យតន្ត្រីចំឡែកនេះ ជ្រាបចូលសព្វពា៌ង្គកាយ ហើយមករុំស្រោបបេះដូង នាំឲ្យអ្នកដំណើរទាំងពួងយន់ចិត្តអាសូរដល់ស្រុកកំណើតដែលធ្លាប់ថ្កុំថ្កើង។
នៅខែចេត្រ និងពិសាខ តាមផ្លូវពីក្រុងសៀមរាបទៅអង្គរ ផ្ការំដួលបញ្ចេញរំភើយពិដោរក្រអូបឈ្ងុយ។ បើជួនជាមានវាយោបក់បន្តិចៗផង អ្នកដែលដើរយកអាកាសពេលល្ងាចតាមថ្នល់នេះ នឹងមានចិត្តរសាប់រសាយអណ្ដែតអណ្ដូងប្រហែលជានឹងលាន់មាត់ថា ទោះជាឋានតុសិត ក៏មិនសប្បាយជាជាងនេះមើលទៅ។
ឱក្លិនរំដួល! ឱសំឡេងរៃ! កំឡាំងអ្នកដូចជាទិព្វឱសថ ដែលអាចចូលមករំសាយសេចក្តីសោកសង្រេងមួយពេលបាន។
នៅពេលរសៀល រទេះសេះមួយបរចូលតាមក្លោងទ្វារខាងកើតមកក្នុងកំពែងនគរធំ។ ត្រចៀកប្រុងស្ដាប់ភ្នែកប្រុងមើល នាងវិធាវីអង្គុយអែបនឹងមាតាដែលនិយាយចេកចាច នឹងនាងសុចិត្រាគ្មានឈប់មាត់ឡើយ។ នាងស្រីក្រមុំ គិតក្នុងចិត្តថា៖ "ឱពីបុរាណកាល ម្ល៉េះសមមានមនុស្សអ៊ូអរកុះកុម ម្តេចឡើយឥឡូវ ក៏វិលទៅជាព្រៃស្វាអស់រលីង មុខគួរស្រណោះពេក"។ នៅក្នុងពេលដែលចិត្តនាងកំពុងតែលន្លោចទៅក្នុងអតីតសម័យនៃមាតុភូមិដូច្នោះ ស្រាប់តែរទេះសេះឈប់ង៉ក់ ហើយលឺនាងសុចិត្រានិយាយមកកាន់នាងថា "មកក្មួយ យើងចុះមើលប្រាសាទបាយ័នសិន"។ នាងវិធាវី រៀបខ្លួននឹងចុះ ទទួលងាកមុខមើលទៅម្ខាងថ្នល់ ឃើញអង្គពុទ្ធបដិមាមួយយ៉ាងធំបិឹកបាន ទមាស ច្រាលឆ្អៅគង់នៅក្នុងរោងប្រក់ក្បឿងមួយ។ ឃើញដូច្នេះហើយ នាងថ្លែងថា ទេមីងខ្ញុំចង់ថ្វាយបង្គំព្រះអង្គនេះសិន សឹមយើងទៅមើលប្រាសាទជាក្រោយ។
សេចក្តីប្រាថ្នានេះ អ្នកសហចរបានយល់ព្រមផងហើយនារីនាង ក៏ទាញយកទៀន១ ធូប៣សរសៃពីសំណុំ ហើយក៏លីលាទៅកាន់សំណាក់ព្រះពុទ្ធរូបអង្គនោះ។ លំដាប់ក្រោយដែលបានអុជគ្រឿងសក្ការបូជារួច នាងក៏តាំងសូត្រនមស្ការយ៉ាងផ្ចិតផ្ចង់។ លុះចប់ហើយ នាងក៏តាំងនឹកប្រាថ្នាសុំតែក្នុងចិត្តថា ឱព្រះអង្គដែលធ្លាប់ស្រោចស្រង់សត្វលង់ទឹកបាន សូមព្រះអង្គទ្រង់ សន្ដោសខ្ញុំព្រះករុណាឲ្យបាន ផុតរណ្ដៅពីគ្រោះធំ។ ខ្ញុំព្រះករុណាតាំងពីឃើញរស្មីព្រះអាទិត្យមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ ខ្ញុំព្រះករុណា ឥតបានធ្វើបានជនណា សត្វណាមួយឡើយ។ ខ្ញុំព្រះករុណាបានកាន់សីលប្រាំខ្ជាប់មិនរសាយ បានធ្វើបុណ្យបំពេញទានតាមកំឡាំងទ្រព្យនៃយុវជន ហើយបានស្គាល់ព្រះធម៌ទាំងពួងផង។ ហេតុនេះ សូមព្រះអង្គសន្ដោសជួយខ្ញុំព្រះករុណា ឲ្យបានរួចពីក្រញ៉ាំ ចៅណៃស៊តកំណាចចេញ ហើយឲ្យខ្ញុំព្រះករុណាជួបតែបងប៊ុន ធឿន ដែលជាគូព្រេងកំសត់រៀងទៅ.. ។ នាងវិធាវីកំពុងតែផ្ចិតផ្ចង់បន់យ៉ាងនេះ ស្រាប់តែមានរថយន្ដមួយ បើកមកឈប់ប្របរទេះសេះ។ នាងដាក់ភ្នែក មើលទៅឃើញនាង ថូ និងចៅណៃស៊ត ដើរមកចំរោង នាងក៏លើកនេត្រាសំឡឹង ទៅចំព្រះភក្រ្តព្រះពុទ្ធរូប ដែលនៅតែញញឹមស្ងួតដូចពីមុខ។ ទឹកភ្នែកក៏ហូរ មកស្រប់មុខនាង។ នាងនឹកក្នុងចិត្តថា៖ "ឱព្រះអង្គអើយ! មារជ្រែកមកដល់ហើយ"។
ឯយាយនួនដែលអង្គុយរង់ចាំពីក្រោយខ្នងកូនគាត់នោះ កាលបើបានឃើញដន្លងគាត់មកដល់ ក៏ស្ទុះទៅសាកសួរសុខទុក្ខដោយរាក់ទាក់។ ក្រោយដែលបានលើកដៃសំពះសួរគ្នាទៅវិញទៅមក ជាមួយនាងសុចិត្រារួចហើយ នាងថូ ក៏និយាយទៅកាន់យាយនួន៖
- ចែអើយចែ កាលដែលខ្ញុំប្រទះចែនៅផ្សារស្វាយប៉ោ រួចខ្ញុំត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញនោះ ខ្ញុំបានប្រាប់ណៃស៊តថា ចែអញ្ជើញទៅលេងអង្គរ ន៎ុះណៃស៊ត ក៏ចេះតែកន្ទក់កន្ទេញឲ្យខ្ញុំនាំវាមក ដើម្បីយកឡានមកជូនចែដើរលេង។
យាយនួនគាត់លឺសំដីនេះហើយ គាត់ក៏ងាកទៅមើលមុខចៅណៃស៊ត ហើយទឹកមុខគាត់រីកថ្លា ដោយសេចក្តីប្រតិព័ទ្ធយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ។ ឯចៅណៃស៊តដែលឈរដាច់ពីខាងក្រោយស្ត្រីទាំងពីរនោះ មានរវល់តែនឹងបែរបៀងនាយអាយ ញញឹមរំពៃទៅរកនាងវិធាវី ធ្វើឲ្យយុវតីនេះក្ដៅរំខានពន់ប្រមាណ។ នាងខំទប់មិនឈ្នះ ក៏បបួលម្ដាយឲ្យទៅឡើងជិះរទេះសេះត្រលប់ទៅសៀមរាបវិញ។នាងថូលឺដូច្នោះហើយ ក៏ខំនិយាយអង្វរលួងលោមនាងវិធាវី ឲ្យជិះឡានជាមួយខ្លួន។ បុត្រីយាយនួនដែលភ្លើងទោសៈកំពុងដុតរោងដើមទ្រូងនោះ ក៏ខំសង្គត់ចិត្តឆ្លើយដោយស្រួលវិញ៖
- ខ្ញុំសូមអរគុណមីងចុះ តែខ្ញុំឥឡូវជិះឡានមិនបានទេ ព្រោះបើជិះកាលណាហើយ ខ្ញុំចេះតែវិលមុខ។
ថាហើយនាងក៏ទាញដៃសុចិត្រាឡើងរទេះសេះ។ ឯយាយនួនដែលស្មារតី នៅតែនឹងឡាននាងថូ ក៏ធ្វើមុខជូរហើយដើរតាមកូនគាត់ទៅដោយទាល់គំនិត...។
កាលដែលយាន នៃស្ត្រីទាំងបីនាក់ចរបានបន្ដិចទៅមេឃខែចេត្រ ដែលថ្លាត្រចះជាច្រើនថ្ងៃមកហើយ ក៏ប្រែជាងងឹតមានពពកខ្មៅតាន់តាប់មកបាំងពន្លឺព្រះអាទិត្យភ្លាម ព្រមទាំងមានព្យុះបក់ធូលី និងស្លឹកឈើហុយដង្គោលផង។ ហើយមិនយូរប៉ុន្មាន ក៏មានភ្លៀងបង្អុលធ្លាក់មកដោយគ្រាប់ធំៗ ជះសាចទទឹកស្ត្រីដំណើរទាំងបីញ័រខ្លួនចំប្រប់។ ទទួលពេលនោះ រទះបរដល់ភូមិមុខនាគ ដែលនៅត្រង់មុខប្រាសាទអង្គរវត្ត នាងសុចិត្រានិងយាយនួន ក៏បបួលនាងវិធាវីឲ្យជ្រកភ្លៀងនៅទីនោះសិន។ ប៉ុន្តែយុវតីនេះ ដែលនឹកក្នាញ់មមៃក្នុងចិត្តចង់ឲ្យបានដល់ទីលំនៅឆាប់ៗ ព្រោះនឹកក្រែងចៅណៃស៊តមកទាន់ទៀត ក៏និយាយអង្វរឲ្យរទខំស្រូតតំរង់ទៅសៀមរាបតែម្ដង។
នៅពេលល្ងាចនោះ នាងវិធាវីកើតក្ដៅរោលក្នុងខ្លួន ហើយបណ្ដាលឲ្យនាងទៅជាគ្រុននិទ្រាដណ្ដប់ផួយ ឥតបានទទួលម្ហូបអាហារអ្វីឡើយ។
Comments
Post a Comment