ធាតុសំខាន់ៗនៅក្នុងកាព្យ
កំណាព្យ គឺជាទំរង់កំហាប់កំណែនបំផុសនៃអក្សរសិល្ប៍។ កាព្យ ប្រើពាក្យមួយចំនួនតូច យ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ន តែបកស្រាយគ្រប់ប្រភេទនៃគំនិត មនោសញ្ចេតនា និងសូរ។ ទិដ្ឋភាពសូរ និងភាសារួមគ្នា បង្កើតបានជាផលសរុបមួយ។ ដើម្បីយល់កំណាព្យ គេត្រូវស្គាល់ពី ឃ្លា - វគ្គ ទំរង់ សូរ (ជួន ចង្វាក់ ផ្ទួន និង រណ្តំ)។
ឧទាហរណ៍
មើលសត្វច្រវាត់រកស៊ី កៀងគូឈ្មោលញី ហិចហើរទៅមក។
សត្វត្លុមហើរទំដើមធ្លក ពព្លាក់ហើយជ្រក ទំដើមពព្លា។
ព្យាង្គ "សត្វ" ជួននឹងព្យាង្គ "វ៉ាត់" ក្នុងពាក្យច្រវាត់។
ព្យាង្គ "ស៊ី" ជួននឹងព្យាង្គ "ញី"។
ព្យាង្គ "មក" ជួននឹងព្យាង្គ "ធ្លក" ជួននឹងព្យាង្គ "ជ្រក"។
ឧទាហរណ៍
ត្រីក្រាញ់រលេញដេញត្រីក្រុស ត្រីក្រឹមក្រាបចុះឈប់បង្អង់
ត្រីក្រាយហែលក្រោយបណ្តោយត្រង់ ត្រីក្រឹមវិលវង់ក្រោមត្រីក្រាយ។
ត្រូវទំលាក់សំលេងលើពាក្យ ក្រុស ចុះ ត្រង់ វង់។
ឧទាហរណ៍
ត្រីក្រាញ់រលេញដេញត្រីក្រុស ត្រីក្រឹមក្រាបចុះឈប់បង្អង់
ត្រីក្រាយហែលក្រោយបណ្តោយត្រង់ ត្រីក្រឹមវិលវង់ក្រោមត្រីក្រាយ។
តាមឧទាហរណ៍ខាងលើ ព្យាង្គ ត្រី ជាព្យាង្គផ្ទួន។
ឧទាហរណ៍
ត្រីក្រាញ់រលេញដេញត្រីក្រុស ត្រីក្រឹមក្រាបចុះឈប់បង្អង់
ត្រីក្រាយហែលក្រោយបណ្តោយត្រង់ ត្រីក្រឹមវិលវង់ក្រោមត្រីក្រាយ។
តាមឧទាហរណ៍ខាងលើ រណ្តំព្យញ្ជនៈ "ក" (ក្រាញ់ ក្រុស ក្រឹម ក្រាប ក្រាយ ក្រោយ)។
ឧទាហរណ៍
កំពឹសតោងរឹសកំពឹងពួយ កំពតស្ទះស្ទួយស្ទាក់ពីឆ្ងាយ
ពើបពះពានលើកំពូលបាយ កំពុងវាត់វាយកំពឹសពង។
ក្នុងល្បះនេះ
ឃ្លា-វគ្គ
ពាក្យច្រើនរួមគ្នាបង្កើតបានជាឃ្លា ហើយឃ្លាច្រើនរួមគ្នា បង្កើតបានជាវគ្គ។ទំរង់
វិធីបង្ហាញ ឬវិធីសរសេរកាព្យ នៅលើទំព័រក្រដាស់ ហៅថាទំរង់។សូរ
សូរ គឺជាការអានបញ្ចេញសំលេងឱ្យលឺ។ ការបង្កើតសូរតាមវិធីបួនបែប គឺ ជួន ចង្វាក់ ផ្ទួន និងរណ្តំ។ជួន
ពាក្យជួន គឺពាក្យទាំងឡាយដែលមានព្យាង្គកើតឡើងដោយសូរស្រៈដូចគ្នា ឬព្យញ្ជនៈប្រកបដូចគ្នា ឬសូរស្រៈ និងព្យញ្ជនៈប្រកបដូចគ្នា ហៅថាជួន។ ពាក្យជួន គឺខុសពីពាក្យដូចគ្នា។ សត្វ និងសត្វ ជាពាក្យ ដូចគ្នា។ឧទាហរណ៍
មើលសត្វច្រវាត់រកស៊ី កៀងគូឈ្មោលញី ហិចហើរទៅមក។
សត្វត្លុមហើរទំដើមធ្លក ពព្លាក់ហើយជ្រក ទំដើមពព្លា។
ព្យាង្គ "សត្វ" ជួននឹងព្យាង្គ "វ៉ាត់" ក្នុងពាក្យច្រវាត់។
ព្យាង្គ "ស៊ី" ជួននឹងព្យាង្គ "ញី"។
ព្យាង្គ "មក" ជួននឹងព្យាង្គ "ធ្លក" ជួននឹងព្យាង្គ "ជ្រក"។
ចង្វាក់
ចង្វាក់ គឺជាការលើរឺដាក់សំលេងនៅលើព្យាង្គ។ ពាក្យទាំងនោះ ត្រូវអានដោយសង្កត់លើពាក្យ តិចឬច្រើន នៅក្នុងឃ្លា។ឧទាហរណ៍
ត្រីក្រាញ់រលេញដេញត្រីក្រុស ត្រីក្រឹមក្រាបចុះឈប់បង្អង់
ត្រីក្រាយហែលក្រោយបណ្តោយត្រង់ ត្រីក្រឹមវិលវង់ក្រោមត្រីក្រាយ។
ត្រូវទំលាក់សំលេងលើពាក្យ ក្រុស ចុះ ត្រង់ វង់។
ផ្ទួន
ព្យាង្គផ្ទួន គឺព្យាង្គតែមួយដែលកវីប្រើច្រើនដងក្នុងឃ្លា ឬវគ្គ។ឧទាហរណ៍
ត្រីក្រាញ់រលេញដេញត្រីក្រុស ត្រីក្រឹមក្រាបចុះឈប់បង្អង់
ត្រីក្រាយហែលក្រោយបណ្តោយត្រង់ ត្រីក្រឹមវិលវង់ក្រោមត្រីក្រាយ។
តាមឧទាហរណ៍ខាងលើ ព្យាង្គ ត្រី ជាព្យាង្គផ្ទួន។
រណ្តំ
គឺកវីប្រើព្យញ្ជនៈតែមួយ ឬស្រៈតែមួយច្រើនដងក្នុងឃ្លា ឬវគ្គ។ឧទាហរណ៍
ត្រីក្រាញ់រលេញដេញត្រីក្រុស ត្រីក្រឹមក្រាបចុះឈប់បង្អង់
ត្រីក្រាយហែលក្រោយបណ្តោយត្រង់ ត្រីក្រឹមវិលវង់ក្រោមត្រីក្រាយ។
តាមឧទាហរណ៍ខាងលើ រណ្តំព្យញ្ជនៈ "ក" (ក្រាញ់ ក្រុស ក្រឹម ក្រាប ក្រាយ ក្រោយ)។
ឧទាហរណ៍
កំពឹសតោងរឹសកំពឹងពួយ កំពតស្ទះស្ទួយស្ទាក់ពីឆ្ងាយ
ពើបពះពានលើកំពូលបាយ កំពុងវាត់វាយកំពឹសពង។
ក្នុងល្បះនេះ
- រណ្តំព្យញ្ជនៈ "ព" (ពឹស ពីង ពួយ ពត ពើប ពះពាន ពូល ពុង ពង)។
- រណ្តំស្រៈ "ា" (បាយ បាត)។
Comments
Post a Comment