ទំនាក់ទំនងក្នុងអក្សរសិល្ប៍
ជាទូទៅ នៅក្នុងអក្សរសិល្ប៍ មិនថាប្រភេទណា គឺមានកាលអាកាស តួអង្គ ចំណោទបញ្ហា មូលន័យ និងគំនិតសំខាន់របស់ខ្លួន គ្រាន់តែរឿងខ្លះមានភាពស៊ាំញាំ រឿងខ្លះខ្លីមិនសូវមានស៊ាំញាំ។
កាលអាកាស
គប្បីញែកឱ្យបានច្បាស់អំពី កាល និងអាកាស។កាល សំដៅលើពេលវេលា។ ហើយពេលវេលាអាចជាអតីតកាល បច្ចុប្បន្នកាល អនាគត ថ្ងៃ យប់ នារដូវណាមួយ។
អាកាស ជាទីកន្លែងដែលរឿងកើតឡើយ។ អាកាសអាចជាកន្លែងក្នុងមនោគតិ ឬកន្លែងមានពិត ដូចជា លើដី ក្នុងទឹក លើកំពូលភ្នំ ឋានភុជង្គនាគ នៅសាលា ស្ថាប័ន ឬអង្គភាព ឬតាមផ្លូវណាមួយ។
តួអង្គ
តួអង្គនៅក្នុងរឿង អាចមានតួអង្គឯក តួអង្គរង តួអង្គបន្ទាប់បន្សំ និងតួអង្គរំលឹក។ ភាគច្រើននៅក្នុងការវិភាគក្នុងអក្សរសិល្ប៍ គេលើកដោយសង្ខេបអំពីតួអង្គឯក និងតួអង្គរងសំខាន់ៗប៉ុណ្ណោះ។តួអង្គឯក គឺតួអង្គដែលសំខាន់ជាងគេ មានសកម្មភាពច្រើនជាងគេ ដែលក្នុងសាច់រឿងគ្រប់ឈុតឆាក គឺមានពាក់ព័ន្ធ ឬមានវត្តមាននឹងតួអង្គឯក។ ឧទាហរណ៍៖
- ក្នុងរឿងទុំទាវ (ទុំ និងទាវជាតួអង្គឯក)
- ក្នុងរឿងកុលាបប៉ៃលិន (ចៅចិត្រ និងឃុននារី ជាតួអង្គឯក)
- ក្នុងរឿងផ្កាស្រពោន (ប៊ុនធឿន និងវិធាវី ជាតួអង្គឯក)
- ក្នុងរឿងទុំទាវ (យាយផាន់ នាងនោ នាយពេជ្រ ជាតួអង្គរង)
- ក្នុងរឿងកុលាបប៉ៃលិន (លោកបាឡាត់ស្រុកសង្កែ ជាតួអង្គរង)
- ក្នុងរឿងផ្កាស្រពោន (យាយផាន់ ណៃស៊ត ជាតួអង្គរង)
- ក្នុងរឿងទុំទាវ (អ្នកស្រុកត្បូងឃ្មុំ អាមាត្រតូចតាច ជាតួអង្គបន្ទាប់បន្សំ)
- ក្នុងរឿងផ្កាស្រពោន ( អ្នកចូលរួមក្នុងពីធីបុណ្យសពនាងវិធាវី ជាតួអង្គបន្ទាប់បន្សំ)
- ក្នុងរឿងផ្កាស្រពោន (អ្នកដឹកនាំរឿងរំលឹកពីតួអង្គឪពុករបស់នាងវិធាវី (ស្លាប់) ដែលជាអ្នកត្រូវរ៉ូវគ្នាភ្ជាប់ពាក្យនាងវិធាវី និងប៊ុនធឿន)។
គំនិតសំខាន់បង្ហាញត្រង់
គំនិតសំខាន់បង្ហាញត្រង់ គឺល្បះណាមួយដែលមានន័យក្តោបអត្ថបទទាំងមូល។ គំនិតសំខាន់បង្ហាញត្រង់ ជួនកាលនៅដើមកថាខណ្ឌ ជួនកាលនៅចុងបញ្ចប់នៃកថាខណ្ឌ។មូលន័យ
មូលន័យ គឺជាគំនិតសំខាន់របស់រឿង ដែលអ្នកនិពន្ធចង់បង្ហាញដល់អ្នកអាន។ គំនិតសំខាន់នៃអត្ថបទ ឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីជីវិត ឬជំនឿនិងសកម្មភាពរបស់មនុស្ស។ មូលន័យភាគច្រើនមិនបង្ហាញត្រង់នោះទេ អ្នកអានត្រូវតែរកឱ្យឃើញគំនិតសំខាន់នៃកថាខណ្ឌទាំងឡាយ បន្ទាប់មកទើបទាញយកមូលន័យពីក្នុងគំនិតសំខាន់ទាំងនោះ។ ឧទាហរណ៍៖តួអង្គ៖ អ្នកតាភ្នំ
សកម្មភាព៖ នាំបណ្តាការដល់មុន បានកូនយាយតាជាប្រពន្ធ និងបានសម្តែងរិទ្ធិធ្វើឱ្យភ្នំខ្ពស់ឡើង
គំនិតសំខាន់៖ រហ័សរហួន ជោគជ័យដោយសមត្ថភាពផ្ទាល់ខ្លួន
មូលន័យក្នុងរឿង៖ ការតស៊ូដោយសមត្ថភាព និងស្មារតីប្រុងប្រយ័ត្ន មានយុត្តិធម៌ត្រូវតែទទួលជ័យជំនេះ។
ចំនងបញ្ហា
ចំនោទបញ្ហា គឺជាកន្សោមព្រឹត្តិការណ៍ក្នុងរឿង។ ព្រឹត្តិការណ៍មួយកើតឡើង បានធ្វើឱ្យព្រឹត្តិការណ៍មួយទៀតកើតឡើង ហើយព្រឹត្តិការណ៍ថ្មីនេះ ជម្រុញឱ្យមានព្រឹត្តិការណ៍ផ្សេងទៀតកើតឡើងជាបន្តបន្ទាប់។ចំនោទបញ្ហាកើតពីទំនាស់។ ទំនាស់មានប្រភពចេញពីការតស៊ូដើម្បីរស់ ឬការមិនចុះសម្រុងនឹងអ្នកនៅជុំវិញ។
ដំណាក់កាលនៃចំនោទបញ្ហា ឬទំនាក់ទំនងក្នុងអក្សរសិល្ប៍
- ការបង្ហាញស្ថានភាពដើម (អ្នកនិពន្ធពណ៌នាពេលមុនកើតមានបញ្ហា)
- ការបង្ហាញភាពស៊ាំញ៉ាំ (អ្នកនិពន្ធលើកពីហេតុដែលនាំឱ្យមានបញ្ហា)
- ចំនោទបញ្ហា (បញ្ហាបានកើតឡើង)
- ដំណោះស្រាយ (ការដោះស្រាយបញ្ហា)។
Comments
Post a Comment